Дәрежелерді беру ережелеріне сәйкес басылымдарға міндетті талаптар қойылады, соның ішінде мәліметтер базасындағы журналды индекстеу, процентил/квартил, сондай-ақ басылымдардың диссертация мазмұнына және журналдың тақырыптық бағытына сәйкестігі. Бұл жадынамада Дәрежелерді беру қағидаларын бекіту туралы бұйрықтың қорғауға рұқсат беру үшін жарияланымдарға қойылатын талаптар » бөлімінде көрсетілген журналдың тақырыптық бағытына қойылатын талаптар қаралады:
«Халықаралық рецензияланатын ғылыми журналдардағы, конференция жинақтарындағы жарияланымдар диссертацияның мазмұнына және журнал мен конференцияның жарияланған базаларда көрсетілген тақырыптық бағытына сәйкес келуі тиіс, журналдың ресми сайтында жарияланады және Article (Мақала), Review (Шолу), Article in Press (Баспадағы мақала), Conference Paper (Конференция мақаласы), Proceedings (Конференция материалдары) түріне ие болуы қажет. Пәнаралық бағыттағы (Multidisciplinary (Көпсалалы), Interdisciplinary (Пәнаралық), General (Жалпы), Miscellaneous (Мисцеллэниэс)) халықаралық рецензияланатын ғылыми журналдарда жариялауға рұқсат етіледі.»
Яғни, сіздің жарияланымыңыз, біріншіден, диссертация мазмұнына сәйкес болуы, екіншіден, тақырыптық бағытына сәйкес келетін журналда немесе конференция жинағында жариялануы қажет.
Мысал: Егер сіз жоғары білім беру саласындағы мемлекеттік басқару тақырыбында диссертация жазып жатсаңыз, онда сіздің жарияланымыңыз диссертация мазмұнына сай болуы керек. Мысалы, егер диссертацияңыздың бағыттарының бірі университеттердің білім беру бағдарламаларына интернационализация саясатының ықпалын зерттеу болса, осы бағыт бойынша зерттеуіңіз негізінде мақала дайындап, оны сәйкес тақырыптық бағыттағы журналда жариялай аласыз.
Ең тиімді нұсқа – диссертацияңыз бен мақалаңыздың мазмұны мемлекеттік басқару және саясатқа байланысты болғандықтан, «Public Administration» тақырыптық бағыты көрсетілген журналды таңдау. Бұл Scopus базасындағы журнал мысалында төмендегі суретте көрсетілгендей болуы мүмкін.
Екінші нұсқа. Егер диссертацияңыз бен мақалаңыздың мазмұны жоғары білім беру секторын зерттеумен байланысты болса, сізге «Education» тақырыптық бағыты бар журналдар сәйкес келуі мүмкін. Бірақ бұл жерде өте мұқият болу қажет. Мысалы, Internet and Education журналы сәйкес келмеуі мүмкін. Бірақ Higher Education for the Future журналы өте қолайлы болады, себебі оның сайтында мемлекеттік саясат бойынша мақалаларды қарастыратыны көрсетілген: «… жоғары білім беру саласындағы саясат, педагогика және зерттеулерді қоса алғанда, мәселелердің кең ауқымын қамтиды».
Үшінші нұсқа. Зерттеуіңіздің пәнаралық сипатын ескере отырып, әлеуметтік ғылымдардың әртүрлі салаларын қамтитын пәнаралық журналдарды қарастыра аласыз. Мемлекеттік басқару және білім беру, диссертацияңыз бен мақалаңыздың тақырыбы ретінде, әлеуметтік ғылымдардың кеңірек санатына кіреді. Осыған байланысты, сізге Social Sciences (Miscellaneous) немесе Social Sciences => General тақырыптық бағыттары бар журналдар сәйкес келуі мүмкін. Бұл Scopus базасындағы журнал мысалдары арқылы төмендегі суреттерде көрсетілген.
Дегенмен, жоғарыда аталған Бұйрықта көрсетілген ережелерге сәйкес бұл рұқсат етілсе де, журналды таңдаудан бұрын оның Aims and Scope бөлімін мұқият зерттеуге кеңес беремін. Бұл журналдың мемлекеттік басқару және/немесе саясат бойынша мақалаларды шынымен қарастырып, жариялайтынына көз жеткізуге мүмкіндік береді. Мысалы, Energy (Miscellaneous) немесе General Energy бағытындағы журналдар сізге мүлдем сәйкес келмейді, себебі сіздің диссертацияңыздың мазмұны энергетика тақырыбымен байланысты емес.
Төртінші нұсқа. Бұйрық мәтінін ескере отырып, сіз Multidisciplinary тақырыптық бағыты бар көпсалалы журналда жариялану мүмкіндігін қарастыра аласыз. Бұл Scopus базасындағы журнал мысалында төмендегі суретте көрсетілген.
Дегенмен, тағы бір рет ескерткім келеді: таңдаған журналдың Aims and Scope бөлімін мұқият оқып шығыңыз. Мысалы, Малайзияның беделді мемлекеттік университеті – Universiti Kebangsaan Malaysia басып шығаратын Sains Malaysiana мультидисциплинарлық журналы ғылыми бағыттардың кең спектрін қамтығанымен, әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдарды қамтымайды. Ал Sage Open журналы негізінен әлеуметтік ғылымдар саласындағы мақалаларды жариялайтындықтан, жариялану үшін қолайлырақ.
Журналдың тақырыптық бағытының сіздің мақалаңызға сәйкестігі тек ғылыми дәрежені алу үшін ғана емес, сонымен қатар мақалаңыздың журнал редакциясымен қаралу процесін жылдамдату үшін маңызды. Мысалы, тіпті журнал тақырыбына сәйкес келмейтін мақалаға теріс жауап алу бірнеше апта, тіпті бірнеше айға созылуы мүмкін.
Сонымен қатар, егер сіз мақалаңыздың мазмұны тақырыптық бағытқа сәйкес келмесе де, журнал оны қабылдауға келіскенін байқасаңыз, бұл алаңдатарлық белгі болуы мүмкін. Мұндай журналдар көбінесе адал емес баспагерлермен байланысты және болашақта Scopus немесе WoS базаларынан шығарып тасталуы ықтимал.
*Бұл жадынама тек ақпараттық сипатта болып табылады, менің жеке пікіріме және нормативтік-құқықтық актілер мен тәжірибені түсіндіруге негізделген. Ол іс-әрекетке нұсқаулық болып табылмайды және сараптамалық кеңестердің немесе басқа органдардың шешімдеріне қатысты дауларды және/немесе апелляцияларды шешуде қолданылмайды.